Het was weer vleermuizentelling in het weekeinde van 12 en 13 mei. Ieder jaar organiseert Tuintelling.nl samen met de Zoogdiervereniging in het voorjaar een vleermuistelling in de tuin. Het is een teken dat het weer lente is. Duizenden insecten zweven in de lucht op de late avond bij zonsondergang. Insecten gaan pas vliegen als de temperatuur boven de 8 tot 10 ^oC is. De gierzwaluw die ook vliegende insecten vangt is eind april al teruggekomen uit het zuiden. Maar nu moet het ’s avonds bij zonsondergang ook boven de 10 ^oC worden voordat de vleermuizen op jacht kunnen.

In mijn tuin heb ik de gewone dwergvleermuis gehoord en zien vliegen. Gehoord omdat ik een batdetector heb. De mens kan tussen frequenties (toonhoogten) van 20 Hz en 20 000 Hz (20 KHz) horen. Het Sonor geluid van vleermuizen wat zij gebruiken om zich te oriënteren en om insecten te vangen begint bij 25 KHz en kan oplopen tot 110 Hz. Deze toonhoogten kunnen wij niet horen. Een batdetector heeft een ultrasone microfoon en meet de Sonor geluiden van vleermuizen en zet dat om tot voor ons hoorbare geluiden. En die geluiden zijn verschillend. Per vleermuizensoort verschilt de toonhoogte. De gewone dwergvleermuis gebruikt de toonhoogte van 45 kHz Maar heel veel verschillende vleermuissoorten gebruiken deze toonhoogte. De soorten verschillen onderling in hoe lang zij het geluid aanhouden en of het geluid, de toonhoogte ook verandert tijdens het vliegen. Soms hoor je het geluid ook afketsen op de wateroppervlakte en is het duidelijk dat het een watervleermuis is. Dus de omgeving waar de vleermuis vliegt en de wijze waarop de vleermuis jaagt helpt ook om de soort vast te stellen. Veel op pad gaan en vaak luisteren naar de batdetector en je hoort de verschillen.

In de stad is er op sommige batdetectors (de batdetectors die alle toonhoogte meten en die je niet instelt op een toonhoogte) continu een gebrom te horen op ongeveer 8-9 kHz Dat is het achtergrondgeluid wat het “beest” stad maakt. Gelukkig hebben vleermuizen geen last van het achtergrondgeluid. Voor vogels is dat anders. Er zijn vogels die in de stad hun deuntje op een hogere toonhoogte zingen dan hun soortgenoten buiten de stad. Juist om boven dat gebrom uit te komen.

Het blijft bijzonder dat gewoon om je huis en langs je boom in de straat de “gewone” dwergvleermuis op en neer vliegt op het moment dat jij denkt te gaan slapen.